Urodzeni gdzie indziej

Jedynie cztery mundialowe reprezentacje mają w swoich szeregach piłkarzy urodzonych tylko i wyłącznie we własnym kraju. Do tego grona nie zalicza się Polska.


Globalizacja wokół nas idzie pełną gębą, a ludzie z całego świata migrują i mieszają się ze sobą. Powodów jest kilka – poszukiwanie lepszego życia, ucieczka przed wojną (w obu tych przypadkach niemałą cegiełkę dorzucili Polacy) czy czasem… zwykły przymus, który łączy się rzecz jasna z dawnym niewolnictwem.

Narodowość nieoczywista

Ma to oczywisty wpływ na piłkę nożną. Często w dyskusjach o futbolu używa się słowa „międzynarodowy”, choć w tym kontekście jest ono… nieprecyzyjne czy po prostu błędne. O grze dla danego kraju nie decyduje narodowość – kwestia niemierzalnej fizycznie samoidentyfikacji – a obywatelstwo, czyli po prostu papierek. W dzisiejszych czasach istnieje wiele odcieni szarości, a niektórych ludzi trudno zidentyfikować pod względem narodowościowym. Mesut Oezil reprezentował Niemcy, tam się wychował, choć pochodził z Turcji. Sam twierdził, że w połowie czuje się Niemcem, a w połowie Turkiem, co nie zawsze jest komfortową sytuacją. Nigdzie bowiem nie czuł się w pełni „swój”.

W dzisiejszych czasach to, że ktoś urodzi się w danym obrębie państwowym, wcale nie znaczy, że musi ten kraj reprezentować czy się z nim identyfikować. Na mistrzostwach świata w 2018 roku wystąpiło 6 (z 32) zespołów mających w swoich szeregach tylko graczy urodzonych na ich terytorium – Brazylia, Arabia Saudyjska, Niemcy, Kolumbia, Meksyk i Korea Południowa. Obecnie takie ekipy wystąpią 4 – ponownie są to Brazylijczycy, Saudyjczycy i Koreańczycy, ale także Argentyna.

Sprawa polska

Polska jest obecnie krajem mocno jednolitym etnicznie, bo większość obywateli mieszkających w kraju nad Wisłą deklaruje narodowość polską. Największa grupa niepolska w naszym państwie, będącą jednak polskimi obywatelami, to – według oficjalnych danych – Ślązacy. W 2018 roku na mundial selekcjoner Adam Nawałka zabrał urodzonego w Brazylii Thiago Cionka. Tym razem w kadrze są „Anglik” Matty Cash i „Włoch” Nicola Zalewski.

W przypadku biało-czerwonych wzór jest najczęściej ten sam. Mianowicie wszyscy są potomkami emigrantów, którzy w trudnych czasach opuścili Polskę, szukając lepszego życia – czy to za czasów zaborów, czy dwóch wojen światowych. Kwestią czasu jest, aż w polskiej kadrze zaczną grać piłkarze z korzeniami ukraińskimi, szczególnie po ostatnim napływie imigrantów zza wschodniej granicy. Kiedyś był już jeden – Taras Romanczuk, który na powołanie zapracował sobie „przez zasiedzenie”.

Francuski kolonializm

Tak jak i cztery lata temu, tak i obecnie najwięcej urodzonych poza swoimi granicami mają Marokańczycy. To aż 14 (z 26) piłkarzy, gdzie na poprzednim czempionacie tych zawodników było 16. Tuż za Marokiem znajdują się obecnie Tunezja i Senegal, które również w Rosji były w top 5 zestawienia. W przypadku tych dwóch ostatnich krajów najwięcej graczy urodziło się we Francji. W Maroku „Francuzi” też są, ale tamtejsi ludzie rozlali się również na inne kraje Europy Zachodniej (np. Hiszpanię, do której mają po prostu blisko, a która od średniowiecza w południowej części ma widoczne wpływy arabskie).

Poza szukaniem lepszego życia gigantyczne znaczenie ma tu także francuski kolonializm, który na wieki połączył z tym europejskim krajem wspomniane Tunezję i Senegal, ale również Kamerun czy Ghanę. Co ciekawe, sami obrońcy tytułu mają w swoich szeregach… tylko 3 graczy urodzonych nie we Francji. Gołym okiem widać, że większość piłkarzy ma tam nieeuropejskie korzenie, ale poza ich obecną ojczyzną urodzili się ich przodkowie. Oni sami przyszli na świat nad Sekwaną, wychowali się tam i wyszkolili, więc mają pełne prawo reprezentować „Trójkolorowych”.

Niemcy bliscy zera

Podobnie rzecz ma się z Niemcami, którym regularnie zarzuca się „nieniemieckość”. Mało kto jednak mówi o tym, że prawie wszyscy ci piłkarze urodzili się właśnie za naszą zachodnią granicą i z krajami swoich rodziców czy dziadków często nie mają wiele wspólnego. Niewiele zresztą brakowało, by i „Die Mannschaft” zaliczył zero urodzonych poza granicami, ale Armel Bella-Kotcham i Youssoufa Moukoko rzutem na taśmę załapali się na MŚ.

Walia ma aż 9 graczy urodzonych w Anglii, ale Wielka Brytania to jeden organizm, więc to nie może dziwić. Zróżnicowany pod tym względem jest z kolei Katar. Gospodarze MŚ nie „kupowali” sobie reprezentantów, jak niektórzy mogliby sądzić po ich działaniu np. w piłce ręcznej. Do Kataru trafiali oni najpóźniej w wieku nastoletnim, tam następował (często finalny) proces ich piłkarskiego szkolenia, w efekcie czego „tworzyli” się przyszli kadrowicze. Warto też wspomnieć, że tylko 12 procent obywateli Kataru to rdzenni Katarczycy.

Australia i Szwajcaria to globalni liderzy pod względem obecności gastarbeiterów, czyli pracowników z zagranicy, którzy potem się tam osiedlali. W Rosji co trzeci gracz szwajcarski urodził się poza krajem, teraz jest ich tylko trzech, a wkrótce może nie być żadnego, gdyż „bum” na imigrantów nastąpił kilkadziesiąt lat temu. W Chorwacji i Serbii można dostrzec efekty skomplikowanej struktury etnicznej Bałkanów, zaś kraje Ameryki Łacińskiej chętnie się ze sobą mieszają – najczęściej „czerpiąc” z Argentyny. Czasem o miejscu urodzenia decyduje przypadek. Duńczycy w Hiszpanii nie są częstym widokiem, ale ojciec Roberta Skova przez pewien okres akurat tam pracował, więc urodził się tam jego syn. Reprezentant Francji Marcus Thuram z kolei przyszedł na świat we Włoszech, bo akurat w 1997 roku w Parmie grał jego ojciec, słynny Lilian.


Na zdjęciu: Matty Cash nie nazywa się jak Polak, nie mówi po polsku i nie urodził się w Polsce – ale jego mama jest Polką, więc obrońca ma pełne prawo reprezentować biało-czerwonych.

Fot. Marcin Bulanda/PressFocus

137 PIŁKARZY którzy pojechali na MŚ 2022 urodziło się poza krajem, który reprezentują


PIŁKARZE URODZENI POZA REPREZENTOWANYM KRAJEM

MAROKO (14)

Yassine BOUNOU Kanada

Sofiane BOUFAL Francja

Amine HARIT Francja

Romains SAISS Francja

Achraf HAKIMI Hiszpania

Munir MOHAMEDI Hiszpania

Zakaria ABOUKHLAL Holandia

Sofyan AMRABAT Holandia

Noussair MAZRAOUI Holandia

Hakim ZIYECH Holandia

Selim AMALLAH Belgia

Ilias CHAIR Belgia

Bilal EL KHANNOUS Belgia

Walid CHEDDIRA Włochy

TUNEZJA (12)

Dylan BRONN Francja

Nader GHANDRI Francja

Mouez HASSEN Francja

Wajdi KECHRIDA Francja

Wahbi KHAZRI Francja

Aissa LAIDOUNI Francja

Hannibal MEJBRI Francja

Ellyes SKHIRI Francja

Naim SLITI Francja

Montassar TALBI Francja

Mohamed DRAEGER Niemcy

Anis BEN SLIMANE Dania

SENEGAL (12)

Fode BALLO-TOURE Francja

Boulaye DIA Francja

Abdou DIALLO Francja

Papa GUEYE Francja

Kalidou KOULIBALY Francja

Edouard MENDY Francja

Nampalys MENDY Francja

Iliman NDIAYE Francja

Youssouf SABALY Francja

Seny DIENG Szwajcaria

Ismail JAKOBS Niemcy

Nicolas JACKSON Gambia

Katar (10)

Boualem KHOUKHI Algieria

RO-RO Portugalia

Bassam AL-RAWI Irak

Mohammed WAAD Irak

Almoez ALI Sudan

Musab KHODER Sudan

Karim BOUDIAF Francja

Ali ASSADALLA Bahrajn

Mohammed MUNTARI Ghana

Ahmed ALAAELDIN Egipt

WALIA (10)

Ethan AMPADU Anglia

Daniel JAMES Anglia

Brennan JOHNSON Anglia

Chris MEPHAM Anglia

Kieffer MOORE Anglia

Joe MORRELL Anglia

Matthew SMITH Anglia

Sorba THOMAS Anglia

Jonny WILLIAMS Anglia

Adam DAVIES Niemcy

AUSTRALIA (9)

Milos DEGENEK Chorwacja

Fran KARACIĆ Chorwacja

Martin BOYLE Szkocja

Jason CUMMINGS Szkocja

Harry SOUTTAR Szkocja

Thomas DENG Kenia

Awer MABIL Kenia

Keanu BACCUS RPA

Garang KUOL Sudan

KAMERUN (9)

Jean-Charles CASTELLETTO Francja

Enzo EBOSSE Francja

Karl Toko EKAMBI Francja

Devis EPASSY Francja

Bryan MBUEMO Francja

Georges-Kevin NKOUDOU Francja

Olivier NTCHAM Francja

Christopher WOOH Francja

Eric Maxim CHOUPO-MOTING Niemcy

GHANA (8)

Andrew AYEW Francja

Jordan AYEW Francja

Alexander DJIKU Francja

Elisha OWUSU Francja

Denis ODOI Belgia

Tariq LAMPTEY Anglia

Antoine SEMENYO Anglia

Inaki WILLIAMS Hiszpania

KANADA (7)

Milan BORJAN Chorwacja (Jugosławia)

Sam ADEKUGBE Anglia

Ike UGBO Anglia

Ismael KONE Wybrzeże Kości Słoniowej

David WOTHERSPOON Szkocja

Alphonso DAVIES Ghana

Jonathan DAVID USA

CHORWACJA (7)

Ante BUDIMIR Bośnia i Hercegowina (Jugosławia)

Dejan LOVREN Bośnia i Hercegowina (Jugosławia)

Josip SUTALO Bośnia i Hercegowina

Mario PASALIĆ Niemcy

Josip STANISIĆ Niemcy
Mateo KOVACIĆ Austria

Luka SUCIĆ Austria

PORTUGALIA (7)

Matheus NUNES Brazylia

OTAVIO Brazylia

PEPE Brazylia

Diogo COSTA Szwajcaria

Danilo PEREIRA Gwinea Bissau

Raphael GUERREIRO Francja

William CARVALHO Angola

USA (5)

Cameron CARTER-VICKERS Anglia

Giovanni REYNA Anglia

Antonee ROBINSON Anglia

Sergino DEST Holandia

Jesus FERREIRA Kolumbia

SERBIA (4)

Vanja MILINKOVIĆ-SAVIĆ Hiszpania

Sergej MILINKOVIĆ-SAVIĆ Hiszpania

Milos VELJKOVIĆ Szwajcaria

Srdan BABIĆ Bośnia i Hercegowina

FRANCJA (3)

Steve MANDANDA Demokratyczna Republika Konga

Eduardo CAMAVINGA Angola

Marcus THURAM Włochy

SZWAJCARIA (3)

Philipp KOEHN Niemcy

Xherdan SHAQIRI Kosowo (Jugosławia)

Breel EMBOLO Kamerun

POLSKA (2)

Matty CASH Anglia

Nicola ZALEWSKI Włochy

HISZPANIA (2)

Aymeric LAPORTE Francja

Ansu FATI Gwinea Bissau

NIEMCY (2)

Armel BELLA-KOTCHAP Francja

Youssoufa MOUKOKO Kamerun

EKWADOR (2)

Hernan GALINDEZ Argentyna

Jeremy SARMIENTO Hiszpania

MEKSYK (1)

Rogelio FUNES MORI Argentyna

URUGWAJ (1)

Fernando MUSLERA Argentyna

DANIA (1)

Robert SKOV Hiszpania

ANGLIA (1)

Raheem STERLING Jamajka

IRAN (1)

Saman GHODDOS Szwecja

HOLANDIA (1)

Luuk DE JONG Szwajcaria

KOSTARYKA (1)

Oscar DUARTE Nikaragua

JAPONIA (1)

Daniel SCHMIDT USA

BELGIA (1)

Amadou ONANA Senegal