Trochę… trzeci świat
Niedługo poznamy piątego w ciągu 4,5 roku selekcjonera naszej reprezentacji. Na palcach jednej ręki można policzyć drużyny, które – jak Polska – grały na dwóch ostatnich mundialach, a dokonują zmian równie często.
Na mistrzostwach świata w Rosji reprezentację Polski prowadził Adam Nawałka. Po nim drużyną narodową zajmował się Jerzy Brzęczek, a następnie Paulo Sousa, zastąpiony przez Czesława Michniewicza, który z kolei wie już, że dłużej ten funkcji pełnić już nie będzie. Na razie nie wiemy, kiedy Cezary Kulesza ogłosi nazwisko nowego selekcjonerem. Dlaczego przypominamy to, co każdy doskonale wie? Decyzję o zwolnieniu Nawałki przekazano na początku lipca 2018. Zakładając, że nazwisko nowego trenera ogłoszone zostanie w styczniu 2023, co jest najbardziej prawdopodobne, oznaczać to będzie, że na przestrzeni 4,5 roku na fotelu trenera naszego narodowego zespołu zasiądzie… piąta osoba. Takiej sytuacji, nie licząc lat przedwojennych, lat 50. poprzedniego stulecia, połączonym z okresami kapitanatów, w historii polskiej piłki nie było. Nie można tego porównywać do lat 1993-97, kiedy na przestrzeni 3,5 roku z biało-czerwonymi pracowało 6 trenerów. Lesław Ćmikiewicz przychodził na trzy mecze i doskonale o tym wiedział, podobnie jak Krzysztof Pawlak, który poprowadził drużynę w jednym spotkaniu. A Władysław Stachurski zrezygnował ze względu na zły stan zdrowia.
My pięciu, a jednego… Senegal!
Teraz mamy do czynienia z sytuacją zgoła inną. Nawałka nie przedłużył kontraktu, Brzęczka zwolniono, Sousa uciekł do Brazylii, a Michniewicza również z pracy wyrzucono. W związku z tym pod lupę postanowiliśmy wziąć reprezentacje, które występowały na mistrzostwach świata w okresie od Nawałki do Michniewicza. Wzięliśmy pod uwagę zarówno te, które wystąpiły na obu turniejach, jak i te, które były tylko w Rosji lub wyłącznie w Katarze. I co się okazuje? Na palcach jednej ręki można znaleźć zespoły – a łącznie jest ich 40! – w których równie często zmieniano w szkoleniowców.
Wśród drużyn, które wystąpiły w 2018 i 2022, tylko reprezentacje Tunezji i Kostaryki miały więcej trenerów od reprezentacji Polski. „Orły Kartaginy” miały pięciu opiekunów, a na razie nie słychać, żeby obecny, Jalel Kadri. miał zostać zwolniony. Podobnie jak szósty trener kostarykańskiego zespołu, Luis Fernando Suarez. Trzeba jednak zaznaczyć, że w tym okresie drużynę tę dwóch trenerów prowadziło tymczasowo. Niedługo – podobnie, jak my – piątego trenera będzie mieć Iran, ale warto podkreślić, że dwa razy na stanowisku zasiadał Carlos Queiroz, który zgodził się drużynę objąć tylko na katarski turniej, bo we wrześniu zwolniono poprzedniego szkoleniowca. Kilka roszad przeprowadzono w reprezentacji Hiszpanii, ale to zupełnie inna sytuacja.
Tam w miejsce pracującego w Rosji Fernando Hierro przyszedł Luis Enrique, który następnie próbował ratować życie chorej córki, i Roberto Moreno zastąpił go tymczasowo. Luis Enrique wrócił na stanowisko. Po Katarze został zwolniony i już zatrudniono w jego miejsce nowego trenera. Na drugim biegunie są reprezentacje Portugalii, Anglii, Francji, Chorwacji, Brazylii, Belgii czy nawet Senegalu. Te drużyny w obu turniejach prowadzili ci sami trenerzy. Wiadomo już, że Fernando Santos, Tite i Roberto Martinez odchodzą, ale Gareth Southgate, Zlatko Dalić, Aliou Cisse i Didier Deschamps nigdzie się nie wybierają. Rekordzistą jest Francuz, który zajmuje swoje stanowisko już ponad 10 lat. O czymś takim możemy pomarzyć.
Fot. Pressfocus
Holandia to co innego
Egipt wystąpił jedynie na MŚ w Rosji, a zatrudniony niedawno Rui Vitoria jest szóstym szkoleniowcem „Faranonów” od tego czasu. Piątego trenera od 2018 roku mają Kolumbijczycy, wówczas nasz grupowy rywal, który w Katarze nie zagrał. Kilka zmian nastąpiło w reprezentacji Holandii. Tej nie było w Rosji, ale w Katarze wystąpiła. W tym przypadku pod uwagę należy wziąć dwa aspekty. Dwight Loedeweges poprowadził drużynę tymczasowo, w jednym meczu – z Polską w Lidze Narodów. A Louis van Gaal w 2021 roku postawił sprawę jasno: obejmie reprezentację, ale odejdzie po turnieju bez względu na wynik. Takiego „strażaka” chciałaby mieć każda reprezentacja. Podczas swojej trzeciej kadencji nie przegrał meczu, nie licząc porażki w karnych z Argentyną. W sumie jego drużyna przegrała tylko 4 razy w 54 meczach w roli selekcjonera, w trzech okresach. Na dodatek Holandia, w przeciwieństwie do nas, nowego trenera już zatrudniła.
Tyle zmian, ile u nas, nastąpiło w Kamerunie czy Ghanie, choć okoliczności też były inne od naszych. Ale czy to właśnie do takich zespołów mamy równać? W obu tych drużynach trenerów zatrudniono w tym roku, ale po tym, jak nasz zespół objął Michniewicz. To praktyka często w Afryce stosowana. Mało tego, na „ Czarnym Lądzie” zdarza się, że szkoleniowców zwalnia się w… trakcie turniejów. O tym w 1998 roku przekonał się Henryk Kasperczak na MŚ w 1998 roku, a także podczas Pucharu Narodów w 2008 roku.
Zaskakujące może być to, że np. Szwedów, którą pokonaliśmy w barażach, w Rosji prowadził Janne Andersson, który nadal jest selekcjonerem tej drużyny. Jeszcze większą niespodzianką, że pomiędzy jednym a drugim turniejem tylko dwóch szkoleniowców miała Nigeria, która zadaje kłam teorii, że w Afryce tylko zwalniają. Z drugiej strony ponad 2 lata przed MŚ w Katarze z Walią pracował Rob Page, ponad 3 – Gregg Berhalter, opiekun Amerykanów, a ponad 4 lata na stanowisku spędził Anglik, John Herdman, selekcjoner Kanadyjczyków. Wygląda zatem na to, że wypadałoby się uczyć od Anglosasów.
Selekcjonerzy reprezentacji, które grały w Rosji i w Katarze
Arabia Saudyjska
MŚ 18: Juan Antonio Pizzi (do 2019)
2019 Youssef Anbar, 2019 – Herve Renard.
Urugwaj
MŚ 18: Oscar Tabarez (do 2021)
2021 – Diego Alonso.
Iran*
MŚ 18: Carlos Quieroz (do 2019)
2019 Marc Wilmots, 2020-22 Dragan Skoczić, 2022 Queiroz.
Maroko
MŚ 18: Herve Renard (do 2019)
2019-22 – Vahdi Halilhodżić, 2022 – Walid Regragui.
Portugalia*
MŚ 18: Fernando Santos (do 2022)
Hiszpania
MŚ 18: Fernando Hierro (do 2018)
2018-22 Luis Enrique, 2019 Robert Moreno (zastępował Luisa Enrique), 2022 – Jose Luis de la Fuente.
Australia
MŚ 18: Bert van Marwijk (do 2018)
2018 – Graham Arnold.
Dania
MŚ 2018: Age Hereide (do 2020)
2018 John Jensen (tymczasowo na 1 mecz), 2020 – Kasper Hjumland.
Francja
MŚ 18: Didier Deschamps (nadal)
Argentyna
MŚ 2018: Jorge Sampaoli (do 2018)
2018 – Lionel Scaloni.
Chorwacja
MŚ 2018: Zlatko Dalić (nadal)
Brazylia*
MŚ 18: Tite (do 2022).
Kostaryka
2018 Ronald Gonzales Brenes, 2018-19 Gustavo Matosas (tymczasowo), 2019 Douglas Sequeira (tymczasowo), 2019-21 Ronald Gonzales Brenes, 2021 – Luis Fernandez Suarez.
Serbia
MŚ 2018: Mladen Krstajić (do 2019)
2019-20 – Ljubisza Tumbaković, 2021 Ilija Stolica, 2021 – Dragan Stojković.
Szwajcaria
MŚ 2018: Vladimir Petković (do 2021)
2021 – Murat Yakin.
Niemcy
MŚ 2018: Joachim Loew (do 2021)
2021 – Hansi Flick.
Meksyk*
MŚ 2018: Juan Carlos Osorio (do 2018)
2019-22 Gerardo Martino.
Korea Południowa*
MŚ 2018: Shin Tae-young (do 2018)
2018-22 Paulo Bento.
Belgia*
MŚ 2018: Roberto Martinez (do 2022)
Anglia
MŚ 2018: Gareth Southgate (nadal)
Tunezja
MŚ 2018: Nabil Maaloul (do 2018)
2018 Faouzi Benzarti, 2018-19 Alain Giresse, 2019-22 Mondher Kebairer, 2022 – Jalel Kadri.
Japonia
MŚ 2018: Akira Nishino (do 2018)
2018 – Hajime Moriyasu.
Polska*
MŚ 2018: Adam Nawałka (do 2018)
2018-21 Jerzy Brzęczek, 2021 Paulo Sousa, 2021-22 Czesław Michniewicz.
Senegal
MŚ 2018: Aliou Cisse (nadal)
Grali w Rosji, nie grali w Katarze
Egipt
MŚ 2018: Hector Cuper (do 2018)
2018-19 Javier Aguirre, 2019-21 Hossam El Badry, 2021-22 Carlos Queiroz, 2022 Ehab Galal, 2022 – Rui Vitoria.
Rosja
MŚ 2018: Stanisław Czerczesow (do 2021)
2021 – Walerij Karpin.
Peru
MŚ 2018: Ricardo Gareca (do 2022)
2022 – Juan Reynoso.
Islandia
MŚ 2018: Heimir Halgrimsson (do 2018)
2018-20 – Erik Hamren, 2020 – Arnar Vidarsson.
Nigeria
MŚ 2018: Gernot Rohr (do 2021)
2022 – Jose Peseiro.
Szwecja
MŚ 2018: Janne Andersson (nadal)
Panama
MŚ 2018: Hernan Dario Gomez (do 2018)
2018-19 Gary Stempel, 2018-2 Americo Gallego, 2020 – Thomas Christiansen.
Kolumbia
MŚ 2018: Jose Pekerman (do 2018)
2018 Arturo Reyes, 2019-20 Carlos Queiroz, 2021-22 Reinaldo Rueda, 2022 – Nestor Lorenzo.
Nie grali w Rosji, grali w Katarze
Katar
Od 2017 Felix Sanchez Bas
MŚ 2022: Felix Sanchez Bas.
Holandia
2018-20 Ronald Koeman, 2020 Dwight Loedeweges (tymczasowo), 2020-21 Frank De Boer, 2021-22 Louis van Gaal, 2022 – Ronald Koeman.
MŚ 2022: Louis van Gaal.
Ekwador
2017-20 Jorge Celico, 2020 Jordi Cruyff, 2020 – Gustavo Alfaro.
MŚ 2020: Gustavo Alvaro.
USA
2017-18 Dava Sarachan, 2019 – Gregg Berhalter.
MŚ 2022: Gregg Berhalter.
Walia
2018-20 Ryan Giggs, 2020 – Rob Page.
MŚ 2022: Rob Page.
Kanada
2018 – John Herdman.
MŚ 2022: John Herdman.
Kamerun
2018 – Rigobert Song (tymczasowo), 2018-19 Clarence Seedorf, 2019-22 Toni Conceicao, 2022 – Rigobert Song.
MŚ 2022: Rigobert Song.
Ghana*
2017-20 James Kwesi Appiah, 2020-21 Charles K. Akonnor, 2021-22 Milovan Rajevac, 2022 Otto Addo.
MŚ 2022: Otto Addo.
* Aktualnie wakat na stanowisku selekcjonera.
Na zdjęciu: Cezary Kulesza prezesem PZPN jest od sierpnia 2021 roku, a wkrótce pracować będzie już z trzecim selekcjonerem – po Paulo Sousie i Czesławie Michniewiczu.
Fot. Rafał Oleksiewicz/Pressfocus
