Są, nawet jeśli odeszli…
W 2023 roku odeszło wiele wybitnych postaci sportu, nie tylko polskiego. Zapisali się złotymi zgłoskami na kartach historii.
LISTOPAD 2022
■ W wieku 47 lat zmarł były piłkarz m.in. ŁKS-u Łódź, Panathinaikosu oraz klubów szwedzkich Igor Sypniewski. Był uznawany za jeden z największych talentów polskiego futbolu. Rozegrał dwa mecze w reprezentacji.
■ Pierwszy w historii mistrz olimpijski w łyżwiarstwie figurowym w konkurencji par tanecznych Aleksander Gorszkow zmarł w wieku 76 lat. W Innsbrucku w 1976 roku startował z żoną, Ludmiłą Pachomową. Wywalczyli 6 złotych medali mistrzostw świata.
GRUDZIEŃ
■ Słynny włoski kolarz Ercole Baldini, gwiazda wyścigów w latach 50., mistrz olimpijski, a także zwycięzca Giro d’Italia odszedł mając 89 lat.
■ Na białaczkę zmarł były znany serbski piłkarz i trener Sinisza Mihajlović, w przeszłości selekcjoner reprezentacji swojego kraju. Miał 53 lata. Jako zawodnik wywalczył z Crveną Zvezdą Belgrad w 1991 r. Puchar Europy.
■ W wieku 86 lat zmarł Andrzej Pstrokoński, jeden z najwybitniejszych polskich koszykarzy, dwukrotny medalista ME. Jako trener prowadził zarówno kobiecą, jak i męską reprezentację kraju. Olimpijczyk, pułkownik Wojska Polskiego. Jako 20-letni zawodnik otrzymał przydomek „Dziecko Warszawy” po niezwykle udanym debiucie we wrześniu 1956 w drużynie narodowej w spotkaniu z amerykańskim zespołem „Buchan’s Bakers” na stołecznym Stadionie Dziesięciolecia. Także z Legią wywalczył – jako jedyny zawodnik – wszystkie 7 złotych medali MP.
■ Dwukrotny olimpijczyk, wielokrotny medalista ME w biegach na średnim dystansie Henryk Szordykowski dożył 78 lat. Zajął 7. miejsce w igrzyskach w Meksyku w 1968 roku, a cztery lata później w Monachium odpadł w półfinale. Zdobył 11 złotych medali MP.
■ Raptem 63 lata miał Andrzej Iwan, były znakomity piłkarz m.in. Wisły Kraków, Górnika Zabrze i reprezentacji, z którą w 1982 roku zajął 3. miejsce na MŚ w Hiszpanii. Po zakończeniu kariery próbował swoich sił jako trener, menedżer, skaut i komentator tv.
■ W szpitalu w Sao Paulo zmarł Brazylijczyk Edson Arantes do Nascimento, czyli Pele, uważany za najlepszego piłkarza w historii. Jako jedyny w historii trzykrotnie cieszył się z triumfu w MŚ – w 1958, 1962 i 1970 roku. Grając w drużynie narodowej zdobył 77 goli w 92 meczach. W 1975 roku podpisał kontrakt z nowojorskim Cosmosem, czym przyczynił się do popularyzacji „soccera” w Ameryce. W ankiecie dziennika „L’Equipe” uznano go za najlepszego sportowca XX wieku, a w plebiscycie magazynu „World Soccer” za najlepszego piłkarza minionego stulecia. Futbol przyniósł mu sławę i pieniądze. Zaprojektował buty z kangurzej skóry, które nazwano na jego cześć „King”. Zagrał w filmie Johna Hustona „Ucieczka do zwycięstwa”, z udziałem m.in. Kazimierza Deyny. Był ministrem sportu Brazylii (1995-98). Przez ostatnie lata walczył z rakiem jelita, od lat cierpiał na problemy z biodrami. Miał 82 lata.
STYCZEŃ 2023
■ W klinice onkologicznej w Londynie wieku 58 lat zmarł były słynny włoski piłkarz Gianluca Vialli. Był 59-krotnym reprezentantem Włoch – zdobył 16 goli. Grał w UC Cremonese, Sampdorii Genua, Juventusie i Chelsea.
■ Mając 84 lata odszedł znakomity kanadyjski hokeista Bobby Hull, gwiazda NHL, członek Galerii Sław. Był znany z ogromnej szybkości na lodzie i bardzo trudnych strzałów. W barwach Chicago Blackhawks zdobył Puchar Stanleya.
■ Felix Sienra, uznawany za najstarszego olimpijczyka na świecie, zmarł w wieku 107 lat. W roku 1948 wystąpił na igrzyskach w Londynie w żeglarskiej klasie Firefly.
■ W wieku 85 lat zmarł Jan Kudra, jeden z najlepszych polskich kolarzy, wielokrotny mistrz kraju, olimpijczyk z Tokio, trzeci zawodnik Wyścigu Pokoju i dwukrotny zwycięzca Tour de Pologne. Trzykrotnie był mistrzem Polski ze startu wspólnego, trzykrotnie również w wyścigu drużynowym i wywalczył trzy złote medale w konkurencjach torowych.
■ Anna Czerwińska, jedna z najbardziej znanych polskich himalaistek, zdobywczyni sześciu ośmiotysięczników i Korony Ziemi, na którą składają się najwyższe szczyty wszystkich kontynentów, zmarła w wieku 73 lat. ZdobyłaMount Everest, Lhotse, Nanga Parbat, Czo Oju, Gaszerbrum II i Makalu. Na Evereście była 13. osobą z Polski, która tego dokonała, i drugą kobietą, po Wandzie Rutkiewicz.
LUTY
■ W Lublinie zmarł Edward Jankowski, były zawodnik i trener piłki ręcznej. Najdłużej jako szkoleniowiec był związany z drużyną szczypiornistek z Lublina. Miał 72 lata.
■ W Krakowie dwa dni przed 88. urodzinami zmarła Barbara Ślizowska-Konopka, Wawelu i Wisły. Dwukrotnie reprezentowała Polskę na igrzyskach – w 1952 roku w Helsinkach i cztery lata później w Melbourne, gdzie wywalczyła brązowy medal w ćwiczeniach drużynowych. Zdobyła 54 medale mistrzostw Polski seniorek. Jest jedyną Polką wyróżnioną honorowym dyplomem Międzynarodowej Federacji Gimnastycznej.
■ W wieku 65 lat zmarł były pięściarz wagi ciężkiej Grzegorz Skrzecz. W 1982 r. wywalczył brązowy medal MŚ w Monachium, a rok później brąz ME w Warnie. W 1980 r. na igrzyskach w Moskwie przegrał w ćwierćfinale ze słynnym Kubańczykiem Teofilo Stevensonem. Łącznie stoczył 236 walk i wygrał 204. Był ekspertem telewizyjnym oraz trenerem, grał również w filmach fabularnych, m.in. „Sztos” i „Chłopaki nie płaczą”.
■ W Monachium w wieku 50 lat zmarł niemiecki tyczkarz Tim Lobinger. Był halowym mistrzem świata w 2003 r. oraz dwukrotnym mistrzem Starego Kontynentu pod dachem. Na stadionie trzykrotnie stanął na podium ME. Także dwukrotnie startował na igrzyskach. Jako pierwszy Niemiec pokonał poprzeczkę na wysokości 6 m.
■ W wieku 64 lat zmarł amerykański płotkarz Greg Foster, wicemistrz olimpijski z Los Angeles w 1984 roku na 110 m przez płotki i trzykrotny mistrz świata w tej konkurencji.
■ W Warszawie zmarł medalista olimpijski w szermierce Adam Lisewski. Miał 79 lat. W 1968 roku wywalczył brązowy medal olimpijski w turnieju drużynowym florecistów. Również w drużynie zdobył cztery medale MŚ – srebrne w 1965 i 1971 roku oraz brązowe w latach 1966-67. W latach 1980-88 i 1992-2008 kierował Polskim Związkiem Szermierczym.
■ W wieku 97 lat zmarł Amerykanin Bob Richards, jedyny dwukrotny mistrz olimpijski w skoku o tyczce. Konkretnie złote medale wywalczył na igrzyskach w 1952 r. oraz cztery lata później w Melbourne. Wcześniej zdobył brąz w Londynie w 1948 roku.
MARZEC
■ Legenda francuskiego futbolu, król strzelców mistrzostw świata w Szwecji w 1958 roku Just Fontaine miał 89 lat, Podczas tamtego mundialu zdobył 13 bramek, co pozostaje absolutnym rekordem.
■ Amerykanin Dick Fosbury – mistrz olimpijski w skoku wzwyż z 1968 roku – zmarł mając 76 lat. W Meksyku wynikiem 2,24 m ustanowił rekord igrzysk. Dodatkowo jako pierwszy zaczął stosować technikę zwaną flopem, która króluje do dziś.
■ W Krakowie w wieku 84 lat zmarł red. Ryszard Niemiec. Był znakomitym koszykarzem, dziennikarzem i redaktorem naczelnym „Dziennika Polskiego”, „Tempa” oraz „Gazety Krakowskiej”, a także długoletnim prezesem Małopolskiego Związku Piłki Nożnej i członkiem zarządu PZPN.
KWIECIEŃ
■ W wieku 79 lat zmarł Włodzimierz Schmidt, pierwszy polski arcymistrz, działacz i trener szachowy. Arcymistrzem został w 1976 roku. Oczywiście reprezentował Polskę na 14 Olimpiadach Szachowych i siedmiokrotnie był mistrzem Polski. Jako szkoleniowiec poprowadził naszą reprezentację. W latach 1970–2007 był trenerem arcymistrzyni Hanny Ereńskiej-Radzewskiej. Był także wiceprezesem ds. sportowych Polskiego Związku Szachowego.
■ W wyniku komplikacji przy porodzie w wieku 32 lat zmarła Tori Bowie, amerykańska sprinterka, mistrzyni olimpijska w sztafecie 4×100 m, srebrna medalistka na 100 i brązowa na 200 m z Rio de Janeiro, trzykrotna medalistka MŚ.
MAJ
■ W wieku 93 lat zmarł słynny meksykański bramkarz Antonio „Tota” Carbajal. Jako pierwszy zagrał na pięciu piłkarskich mundialach. Grał w MŚ w 1950 roku (Brazylia), 1954 (Szwajcaria), 1958 (Szwecja), 1962 (Chile) i 1966 (Anglia).
■ W wieku 60 lat zmarł były dziennikarz „Sportu” Krzysztof Mecner, także autor książek poświęconych siatkówce.
■ W Hanowerze zmarł w wieku 76 lat jeden z najwybitniejszych w historii polskich ciężarowców Zbigniew Kaczmarek. Na igrzyskach w Monachium w 1972 roku wywalczył brązowy medal. Potem cztery lata później w Montrealu zajął pierwsze miejsce, ale w jego organizmie wykryto niedozwolone środki, co przyniosło dyskwalifikację. Zdobył 8 medali mistrzostw świata, w tym 2 złote.
■ W lawinie w szwajcarskich Alpach zginął alpinista i instruktor wspinaczki sportowej Kacper Tekieli, mąż mistrzyni olimpijskiej w biegach narciarskich Justyny Kowalczyk-Tekieli. Miał 38 lat.
■ Nie dożył 47 lat nasz były kolega red. Krzysztof Gieszczyk, fan koszykówki.
CZERWIEC
■ 26-letni szwajcarski kolarz Gino Maeder zmarł w szpitalu w Chur w wyniku obrażeń, jakich doznał w wypadku na trasie Wyścigu Dookoła Szwajcarii. Podczas zjazdu z przełęczy Albula przy dużej prędkości wpadł do wąwozu.
■ Zmarł Paweł Kotwica, wieloletni dziennikarz sportowy kieleckiego „Echa Dnia” – zasłabł w Kolonii podczas finałowego spotkania handballowej Ligi Mistrzów. Miał 51 lat.
LIPIEC
■ W wieku 88 lat w Mediolanie zmarł Luis Suarez Miramontes, legenda hiszpańskiego futbolu. Najdłużej był związany z FC Barcelona i Interem Mediolan. Z reprezentacją Hiszpanii w 1964 roku wywalczył mistrzostwo Europy. W 1960 roku otrzymał „Złotą piłkę”. Po zakończeniu kariery został trenerem; prowadził m.in. Inter, a także reprezentację Hiszpanii.
■ Polski i międzynarodowy działacz kolarski Wojciech Walkiewicz zmarł w wieku 84 lat. Był szefem wyszkolenia PZKol, potem trenerem kadry narodowej, a od 1996 do 2010 prezesem związku.
■ W wieku 69 lat zmarł na zawał serca były znakomity napastnik reprezentacji Anglii Trevor Francis, uczestnik mistrzostw świata 1982, także pierwszy w historii piłkarz w Wielkiej Brytanii, który kosztował milion funtów.
WRZESIEŃ
■ Zmarł w Piasecznie Tadeusz Arpad Olszański, wybitny dziennikarz sportowy, także sprawozdawca z sześciu igrzysk olimpijskich. Miał 94 lata. W 2021 roku został uznany przez Kapitułę Plebiscytu za najlepszego dziennikarza prasowego z okazji 100-lecia ukazywania się „Przeglądu Sportowego”.
PAŹDZIERNIK
■ W wieku 81 lat zmarł profesor Aleksander Ronikier, wieloletni prezes i członek honorowy Akademickiego Związku Sportowego, także nauczyciel i działacz Polskiego Komitetu Olimpijskiego.
■ Zmarła Anfisa Riezcowa, jedyna w historii mistrzyni olimpijska w biathlonie i biegach narciarskich. Miała 58 lat. Pierwszy złoty medal igrzysk zdobyła w Calgary w 1988 r. na 5 km. Triumfowała również w Albertville w 1992 roku w biathlonowym sprincie na 7,5 km. Potem dwa lata później w Lillehammer zdobyła drugie złoto w tej dyscyplinie, tym razem 4×7,5 km.
■ W wieku 62 lat odszedł nasz były kolega ze „Sportu” red. Mirosław Nowak, świetny dziennikarz i publicysta, pasjonujący się piłką nożną.
Cześć Ich Pamięci!
Na zdjęciu: Edson Aratnes do Nascimento prowadzi teraz niebiańską drużynę.
Fot. Just Pictures/SIPA USA/PressFocus
